رایزنی درباره آخرین تحولات دوجانبه، منطقه‌ای، بین‌المللی و موضوع تدوین قانون اساسی سوریه از مهم‌ترین محورهای دیدار این دیپلمات عالی‌رتبه سوری در جریان این سفر عنوان شده است. فیصل المقداد ۶۶ساله، دوم آذرماه در پی درگذشت «ولید المعلم» وزیر امورخارجه فقید سوریه، با حکم بشار اسد، سکان دستگاه دیپلماسی کشورش را به دست گرفت.

در دیدار ظریف و المقداد چه گذشت؟

وزیر خارجه جدید سوریه در نخستین برنامه کاری‌اش روز گذشته با حضور در محل وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با همتای ایرانی خود دیدار کرد. دو طرف در این دیدار بر اراده خود برای گسترش و تحکیم مناسبات تأکید و درباره توسعه روابط دو و چندجانبه اقتصادی بحث و تبادل نظر کردند. محمدجواد ظریف در ابتدای این ملاقات یاد و خاطره مرحوم معلم وزیر امور خارجه فقید سوریه را گرامی داشت و ضمن تبریک به فیصل المقداد، آمادگی خود را برای همکاری با وزیر خارجه جدید سوریه ابراز داشت. ظریف در این دیدار با ابراز خرسندی از ادامه روند سیاسی در سوریه، بر حمایت ایران از روند آستانه تأکید و برگزاری اجلاس اخیر آوارگان را مثبت ارزیابی کرد. وی همچنین با تشریح شرایط و تحولات اخیر منطقه، ضرورت هوشیاری و همفکری میان ایران، سوریه و سایر کشورها را بیش از پیش ضروری دانست. «فیصل المقداد» نیز در این دیدار مراتب تسلیت بشار اسد رئیس جمهور و ملت سوریه به دولت و ملت ایران به مناسبت شهادت شهید دکتر فخری‌زاده را ابلاغ کرد. وزیر امور خارجه سوریه با ابراز تشکر و قدردانی از حمایت‌های مستمر جمهوری اسلامی از سوریه در مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی، به اقدام‌های ناهنجار آمریکا در منطقه که به افزایش تنش‌ها منجر شده، اشاره و آن را در چارچوب ترجیح منافع رژیم صهیونیستی بر منافع آمریکا در منطقه ارزیابی کرد. مقداد از عزم دمشق برای ادامه مبارزه با تروریسم گفت و همکاری‌های مشترک دو کشور را در این‌باره مهم خواند و آن را گام اساسی جهت بازگشت صلح و آرامش به سوریه دانست.

پیش از این سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در نشست هفتگی با خبرنگاران درباره سفر فیصل المقداد عنوان کرد: این نخستین سفر خارجی ایشان است و نشان می‌دهد روابط دو کشور چقدر نزدیک است. وی در این باره افزود: ملت سوریه از مسیر بسیار دردناکی عبور کرده؛ مسیری که برخی کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با توهم اینکه بتوانند قدرت را به سبک خود تغییر دهند، روزهای پر از درد و رنجی برای مردم سوریه درست کردند و تکفیری‌ها را آنجا فرستادند. سعید خطیب‌زاده با بیان اینکه آمریکا بدون هرگونه شرم و حیایی، از نفت سوریه استفاده می‌کند، گفت: بخشی از سوریه اشغال شده است. ایران در کنار مردم سوریه است تا روزهای بهتری برای آن‌ها رقم بخورد.

وزیر امور خارجه سوریه امروز با علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت‌وگو می‌کند.

روابط راهبردی دوجانبه

سفر وزیر خارجه سوریه به تهران در حالی صورت می‌گیرد که غرب آسیا در آستانه اسباب‌کشی دونالد ترامپ از کاخ سفید و تحت تأثیر تحرکات خصمانه ائتلاف سعودی – صهیونیستی در آستانه آشوب قرار گرفته است. یک دیپلمات اسبق کشورمان ضمن اشاره به این نکته در تشریح ابعاد اهمیت سفر فیصل المقداد به جمهوری اسلامی گفت: انتخاب تهران به عنوان نخستین مقصد سفر خارجی حتی پیش از سفر این مقام سوری به مسکو در وهله نخست از پیوند راهبردی همکاری‌های میان دو طرف حکایت دارد. احمد دستمالچیان با بیان اینکه لازم بود پس از فوت ولید المعلم و برای انجام هماهنگی‌های بیشتر چنین اقدامی صورت گیرد، افزود: روابط تهران و دمشق همواره بر همکاری در موضوعات مختلف استوار بوده است. اکنون هم دو طرف لازم دانسته‌اند پرونده‌های مختلف موجود را به‌روزرسانی و تصمیمات مختلف را با هماهنگی هم اتخاذ کنند. موضوع عادی‌سازی روابط برخی شیخ‌نشین‌های عربی با رژیم صهیونیستی یکی از دغدغه‌های مشترک دو ملت است. از سوی دیگر بحث خنثی‌سازی توطئه‌ها علیه فلسطین و توافقات دوجانبه درباره موضوعات سیاسی و امنیتی می‌تواند در این دیدار مورد نظر باشد.

آینده روشن مناسبات

یک تحلیلگر دیگر مسائل سیاسی نیز در گفت‌وگو با قدس درباره ابعاد اهمیت این سفر گفت: روابط دو کشور پس از انقلاب ایران از یک روند خوب و رو به رشدی برخوردار بوده است. در این‌باره همکاری‌‎ها در سطح بالا و رو به رشد استمرار داشته است. این روابط در دوران دفاع مقدس هم وجود داشت به‌طوری که سوریه یکی از مهم‌ترین کشورهای عربی بود که در این نبرد نابرابر کنار ما ایستاد و به حمایتش از جمهوری اسلامی ادامه داد. اصغر زارعی با بیان اینکه متأسفانه دمشق در ۱۰ سال گذشته از سوی طرف‌هایی که چشم دیدن رشد و ترقی آن را ندارند هدف قرار گرفت، افزود: در این شرایط ایران در کنار سوریه بود و دو طرف با کمک همدیگر تمامی نقشه‌های نظام سلطه و رژیم صهیونیستی را برای منطقه خنثی کردند. وی با بیان اینکه اما سفر کنونی آقای مقداد به ایران در حالی صورت می‌گیرد که سوریه از ثبات و امنیت پایدار برخوردار شده، ادامه داد: حال تداوم همکاری‌های جمهوری اسلامی در دوران سازندگی سوریه و به ویژه مشارکت در بازسازی زیرساخت‌های این کشور از اهمیت زیادی برخوردار است. نخستین سفر وزیرخارجه سوریه به تهران هم نشان‌دهنده اهمیت جایگاه ایران از دید مسئولان سوری و علاقه آن‌ها به تداوم این همکاری‌هاست. این تحلیلگر سیاسی با بیان اینکه تهران در حمایت از مقاومت و بازپسگیری اراضی سوریه از دست تروریست‌های مورد حمایت غرب نقشی غیرقابل انکار داشت، افزود: امروز جایگاه ما در بازار و اقتصاد سوریه اندک است در حالی که چین و ترکیه در این حوزه سرمایه‌گذاری زیادی داشته‌اند. پس لازم است توسعه تعاملات اقتصادی، تجاری و بازرگانی در دستور کار قرار گیرد. از سوی دیگر همکاری بیشتر در موضوعات منطقه‌ای و جهانی نیز مورد نظر سیاستمداران دو طرف است. این سفر می‌تواند نشان‌دهنده عزم طرفین در ارتقای همکاری‌ها و نویدی بر توسعه مناسبات باشد.